Zdrowie jamy ustnej nie tylko przekłada się na nasze dobre samopoczucie, ale ma też znaczenie dla całego organizmu. Nadmiernie namnażające się bakterie niszczą zęby i mogą wywołać poważne choroby. Najprostszą formą profilaktyki jest właściwa, codzienna higiena jamy ustnej. Jak powinno wyglądać prawidłowe mycie zębów? Czy rodzaj pasty ma jakiekolwiek znaczenie i czy płyn do płukania ust to konieczność?

Dlaczego higiena jamy ustnej jest ważna?

Nie da się dbać o zęby bez skupienia się na odpowiedniej higienie jamy ustnej. Prawidłowe szczotkowanie, dostosowane do potrzeb: płyn do płukania, szczoteczka i nić dentystyczna są bardzo ważne dla zachowania zdrowia zębów. Większość problemów stomatologicznych, z jakimi zmaga się nasze społeczeństwo, takich jak próchnica czy paradontoza ma swoje źródło w zaniedbaniach związanych z higieną. Nawet osoby, które traktują czyszczenie jamy ustnej jako element codziennego dbania o siebie, nie zawsze znają zasady szczotkowania zębów i zdarza się, że wybierają kosmetyki stomatologiczne niedostosowane do swoich potrzeb. Jednym z problemów jest niedokładne usuwanie płytki nazębnej, która gromadząc się na zębach, przyczynia się do niszczenia szkliwa.

Higiena jamy ustnej jest ważna nie tylko ze względów estetycznych, ale i zdrowotnych. Próchnica może wywoływać stany zapalne, w wyniku których bakterie dostają się do krwioobiegu. Zapalenie wsierdzia, choroby sercowo-naczyniowe, a nawet przedwczesny poród – to tylko niektóre dalsze konsekwencje zaniedbań zdrowia jamy ustnej.

Jak prawidłowo myć zęby?

Metody szczotkowania zębów znamy od najmłodszych lat, więc wydawać by się mogło, że nie ma w tym nic trudnego. Niestety, zmęczenie i codzienny pośpiech sprawiają, że niekiedy zapominamy o podstawowych zasadach codziennej higieny jamy ustnej. Wiele osób traktuje mycie zębów po macoszemu i robi to zbyt rzadko, za szybko, niedokładnie albo w ogóle pomija tę czynność.

Warto od czasu do czasu przypomnieć sobie zasady szczotkowania zębów, nawet gdy wydaje nam się, że robimy to prawidłowo. Jeśli natomiast mamy duże wątpliwości co do sposobu czyszczenia jamy ustnej, możemy poprosić o instruktaż higienistkę stomatologiczną albo swojego dentystę. To żaden wstyd! Specjalista doradzi, jaka metoda szczotkowania zębów sprawdzi się u nas najlepiej. Inaczej myje się zęby zdrowe, a inne zasady szczotkowania obowiązują przy rozmaitych chorobach przyzębia. Nie bez znaczenia są też nasze zdolności manualne.

Stomatolodzy polecają różne metody szczotkowania. Zastosuj tę, która najbardziej Ci odpowiada. Pamiętaj, że aby skutecznie pozbyć się bakterii płytki nazębnej i cieszyć zdrowym, pięknym uśmiechem, najważniejsze jest regularne i bardzo staranne mycie zębów, które powinno trwać minimum dwie minuty. Możesz wybrać szczoteczkę elektryczną albo manualną: nie ma to większego znaczenia. Poniżej przedstawiamy kilka technik prawidłowego szczotkowania:

1. Metoda okrężna (Fonessa) – większość z nas uczyła się jej w dzieciństwie, ponieważ, z uwagi na prostotę ruchów, jest to technika skierowana właśnie do dzieci (i osób z ograniczoną motoryką). W dorosłości lepiej o niej zapomnieć, ponieważ ta metoda szczotkowania zębów nie pozwala na dokładne pozbycie się bakterii płytki nazębnej, a wręcz spycha płytkę w kierunku dziąseł. Polega na przyłożeniu szczoteczki do zębów pod kątem prostym, a następnie wykonywaniu okrężnych ruchów.
2. Metoda wibrująca, np. Bass -sprawdzi się u każdej sprawnej manualnie osoby. Prawidłowe szczotkowanie zębów tą metodą pozwala na dokładne oczyszczenie kieszonek dziąsłowych z bakterii płytki nazębnej. Używamy do tego miękkiej szczoteczki. Jej włosie należy ustawić pod kątem 45 stopni w okolicy szyjek zębów. Wykonujemy delikatne poziome ruchy drgająco-wibrujące: około 30 w pięciu powtórzeniach. na każdym obszarze.
3. Metoda roll – szczególnie zalecana osobom z chorobami przyzębia, np. zapaleniem dziąseł. Jak wygląda mycie zębów tą techniką? Szczoteczkę ustaw pod kątem 45 stopni, tak aby objąć dwa-trzy zęby, ale pominąć ich przyszyjkowe części. Wykonaj od czterech do sześciu ruchów wymiatająco-obrotowych w jednym miejscu, następnie przesuń szczoteczkę wzdłuż linii dziąseł na kolejne zęby.
4. Metoda pionowa – służy myciu zębów przednich (siekaczy). Włosie szczoteczki należy skierować pionowo wzdłuż osi zębów i wykonywać wymiatające ruchy.
5. Metoda pozioma – dzięki tej technice oczyścimy z bakterii płytki nazębnej powierzchnie żujące zębów bocznych za pomocą ruchów “tył-przód”.

Prawidłowe szczotkowanie zębów, dziąseł i powierzchni językowej przynajmniej dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku, jest najprostszą formą profilaktyki zdrowia jamy ustnej.

Jakiej pasty używać?

Odpowiednio dobrana pasta pozwoli zadbać o zdrowie zębów, uprzyjemni ich mycie i zagwarantuje uczucie świeżości. W drogeriach, aptekach i sklepach internetowych znajdziemy szeroką gamę różnorodnych produktów. Jak się w tym nie pogubić? Czym sugerować się przy wyborze?

Pastę do zębów najlepiej dobrać do stanu uzębienia. Ponieważ większość z nas zmaga się z próchnicą, warto sięgnąć po preparat z zawartością fluoru. Ubytki w zębach są wynikiem działania bakterii. Drobnoustroje bytujące w płytce nazębnej wytwarzają kwasy, które niszczą szkliwo i powodują odsłonięcie zębiny, wrażliwej tkanki, która reaguje na zmiany temperatury czy kwaśny smak. W przypadku takich problemów pasta do zębów z zawartością fluoru będzie najlepszym rozwiązaniem. Nie tylko pomoże w remineralizacji szkliwa, ale i przeciwdziała tworzeniu się płytki nazębnej. Preparaty o działaniu antyseptycznym, np. z chlorkiem cetylopirydynowym są też wskazane przy chorobach przyzębia, pleśniawkach czy aftach.

Przy zakupie pasty do zębów do codziennej higieny jamy ustnej należy ponadto zwrócić uwagę na współczynnik ścieralności (RDA dotyczy zębiny, REA szkliwa). Przy nadwrażliwości wskaźnik RDA powinien mieścić się w przedziale 30-50, a REA 2-3. Najwyższy współczynnik mają wybielające pasty do zębów, np. dla palaczy.

Czy warto używać płynu do płukania?

Do codziennego czyszczenia jamy ustnej pasta do zębów, szczoteczka i nić lub irygator to zdecydowanie za mało. Warto stosować jeszcze płyn do płukania, który dotrze do trudno dostępnych miejsc, wyrówna pH w ustach i odświeży oddech. Stanowi on nie tylko uzupełnienie higieny, ale też sprzyja zachowaniu zdrowia jamy ustnej. Podobnie jak pasta do zębów, może odpowiadać na różne problemy i potrzeby. Osoby zmagające się z krwawieniem dziąseł powinny sięgnąć po płyn do płukania jamy ustnej z regenerującym hydratem chlorku glinu, a kobiety w ciąży wybierać takie preparaty, które nie mają w składzie alkoholu.